8 سوالي که مردم درباره لثه مي‌پرسند


 

دکتر شکوفه شجاعي




 

به حال برايتان پيش آمده است که لثه‌هاي شما پيوره کرده باشد؟ حتما از خون‌ريزي و درد عفونت لثه‌هايتان به ستوه آمده‌ايد ولي پيوره نشانه اين است که به لثه‌هايتان خوب نرسيده‌ايد.
سوالاتي که بيشتر مردم درباره سلامت لثه‌ها در ذهن‌شان دارند، مشترک است. ما در اينجا 8 سوال اصلي مردم درباره سلامت لثه و پاسخ‌هاي آنها را براي شما آورده‌ايم.
 

1 آيا راهي وجود دارد که من بتوانم از سلامت لثه‌هايم مطمئن شوم؟
 

لثه سالم بين دندان‌ها را پر مي‌کند و از اين رو حالت کنگره‌اي دارد. رنگ آن صورتي متمايل به قرمز است و در فرد بالغ در حد طوق فاصله بين تاج و ريشه قرار دارد. بين لثه و دندان در حالت عادي شيار باريکي وجود دارد که به آن شيار لثه مي‌گويند و عمقي حداکثر تا حدود 3 ميلي متر دارد. سطح لثه در حالت طبيعي دان دان است. تغيير در هرکدام از فاکتورهاي فوق مي‌تواند نشانه‌اي از بيماري لثه باشد.

2 پلاک ميکروبي و جرم دندان چيست؟
 

پلاک ميکروبي لايه‌اي است نازک شامل باکتري‌ها و ميکروب‌ها که به صورت يک پديده دايمي و در داخل دهان تمام افراد بالغ بر سطح دندان‌ها مي‌نشيند. اين لايه داراي مواد پروتئيني و سلول‌هاي پوششي و مواد ديگري با منشأ بزاقي است.
اما ساختمان اصلي اين پلاک از ميکروب‌ها تشکيل شده است. اگر يک گرم پلاک را به صورت خشک تهيه نماييم داراي دويست ميليارد(000. 000. 000. 200)باکتري است. اين لايه چسبنده بر سطح دندان با شستشوي آب برطرف نمي‌شود و بايد با روش‌هاي مکانيکي(مسواک زدن)آن را تميز نمود. با سخت شدن تدريجي پلاک ميکروبي لايه‌اي به نام جرم تشکيل مي‌گردد که به علت داشتن سطح زبر، مقادير بيشتري پلاک ميکروبي را بر سطح خود نگه مي‌دارد.

3 چرا بعضي لثه‌ها پيوره مي‌کند؟
 

از اين تعداد بي شمار ميکروب که در پاسخ به سوال قبلي برايتان گفتم، عده‌اي براي لثه به شدت بيماري‌زا هستند و در صورت تميز نشدن دقيق دندان‌ها سبب بروز بيماري‌هاي لثه مي‌گردند. مهم‌ترين نوع بيماري‌هاي لثه عبارتند از ژنژيويت (التهاب لثه) و پريودنتيت (تخريب استخوان اطراف دندان).
در ژنژيويت که به معناي التهاب لثه است، استخوان اطراف دندان سالم است ولي در پريودنتيت که عامه مردم به آن پيوره مي‌گويند، استخوان اطراف دندان دچار تخريب مي‌گردد. همواره مسير پيشرفت بيماري لثه از ژنژيويت به سوي پيوره مي‌باشد. پس اگر بيماري لثه در مرحله اول کنترل گردد، مي‌توان از تخريب استخوان نيز جلوگيري نمود.
از مهم‌ترين علايم التهاب لثه مي‌توان به خون‌ريزي از لثه و تغيير رنگ لثه اشاره نمود. در بسياري از موارد قوام لثه در اثر التهاب، نرم و متورم مي‌گردد و گاهي اوقات لثه دچار افزايش حجم نيز مي‌گردد. تبديل ژنژيويت به پيوره معمولاً به دليل عدم رعايت کافي بهداشت دهان و در صورت مستعد بودن فرد خصوصاً از نظر عوامل ايمني بدن صورت مي‌گيرد. علايم بيماري در اين موارد خون‌ريزي از لثه، بوي بد دهان، درد گنگ در فک‌ها، احساس درد بين دندان‌ها، احساس خارش در لثه، تمايل به فرو بردن مثلاً خلال دندان در بين دندان‌ها،‌ترشح چرک از لثه، لقي دندان، ريخته شدن خون روي بالش، جابه‌جا شدن دندان‌ها،‌گير کردن غذا بين دندان‌ها، آبسه در لثه و موارد ديگر مي‌باشد. از علايمي‌که معمولاً موردنظر دندانپزشک مي‌باشد عميق شدن شيار لثه است که همگام با تحليل استخوان صورت مي‌گيرد، تحليل استخوان نيز از روي راديوگرافي تعيين مي‌گردد.

4 بيماري‌هاي قلبي باعث پيوره مي‌شوند؟
 

امروزه رابطه ميان بيماري‌هاي قلبي‌عروقي (تنگي عروق قلب) و عفونت‌هاي دهاني (خصوصاً بيماري‌هاي لثه) شناخته شده است. تنگي عروق قلب به صورت بروز يک لايه از سلول‌هاي مرده و کريستال‌هاي کلسترول و پروتئين و.... در داخل رگ‌هاي با قطر متوسط است که به تدريج با ايجاد اين لايه به تنگ شدن عروق منجر مي‌گردد.
از مهم‌ترين عوامل مستعدکننده بيماري‌هاي قلبي و عروقي به فشار خون، بالا بودن کلسترول، کشيدن سيگار، سن، ديابت، استرس و کم‌تحرکي اشاره مي‌گردد که امروزه عفونت‌هاي دهاني و بيماري‌هاي لثه نيز به‌ اين فاکتورهاي خطر اضافه مي‌گردد.

5 از کجا بفهمم که لثه‌ام بيمار شده‌است؟
 

خون‌ريزي از لثه، بوي بد دهان، درد گنگ در فک‌ها، احساس درد بين دندان‌ها، احساس خارش در لثه، تمايل به فرو بردن مثلاً خلال دندان در بين دندان‌ها، ‌ترشح چرک از لثه، لقي دندان، ريخته شدن خون روي بالش، جابه‌جا شدن دندان‌ها، ‌گير کردن غذا در بين دندان‌ها، آبسه در لثه
به طور خلاصه بايد بدانيم که فاکتورهاي ايمني‌ترشح شده در داخل بدن در اثر بيماري و التهاب لثه در ايجاد و افزايش پلاک‌هاي پلاکتي در داخل عروق قلب موثر است.
تحقيقات نشان داده‌اند که در افرادي که مبتلا به بيماري‌هاي قلبي و عروقي مي‌باشند ميزان بيماري‌هاي لثه بيش از افراد سالم است.
از آنجايي که عامل اصلي تمام بيماري‌هاي لثه پلاک ميکروبي است، منطقي است قبل از ايجاد و پيشرفت بيماري در برطرف کردن آن بکوشيم.

6 بهترين روش براي پيشگيري از پيوره چيست؟
 

بهترين راه نگهداري بهداشت دهان استفاده از مسواک مي‌باشد. حداقل دفعات توصيه شده براي مسواک زدن دو بار در شبانه روز مي‌باشد. از آنجايي که بيش از تعداد دفعات مسواک زدن، روش مسواک زدن اهميت دارد، توصيه مي‌شود روش مسواک زدن را از دندانپزشک خود سوال نماييد. به نظر متخصصان لثه بهترين روش مسواک زدن دندان به اين ترتيب است: مسواک را با زوايه 45 درجه نسبت به سطح دندان به سمت لثه نگه داريد و به مسواک حداقل ده تا پانزده مرتبه حرکت لرزشي دهيد. سپس مي‌توانيد چند مرتبه مسواک را به سمت نوک تاج بچرخانيد. اين عمل را ناحيه به ناحيه و سپس در سطح داخل دندان‌ها نيز انجام دهيد. از مسواک زدن روي سطوح جونده دندان‌ها نيز غافل نشويد. نواحي بين دندان‌ها را بايد با نخ دندان و در صورت باز بودن دندان‌ها از يکديگر با خلال دندان يا برس‌هاي بين دندان تميز نماييد.
معاينات منظم دوره‌اي 6 ماه يکبار براي بررسي دندان‌ها و لثه‌ها هميشه توصيه مي‌گردد. به خاطر داشته باشيد هميشه پيشگيري از درمان بهتر است. پس با رعايت دقيق بهداشت دهان سعي کنيد از ايجاد بيماري‌هاي لثه جلوگيري نماييد. در صورت بروز علايم بيماري‌هاي لثه که آنها را شناختيد، سعي کنيد قبل از ايجاد مراحل پيشرفته بيماري با کنترل منظم و درمان‌هاي ساده در نزد دندانپزشک خود از پيشرفت بيماري و از دست رفتن احتمالي دندان‌هاي ارزشمندتان جلوگيري نماييد.

7 جرم‌گيري ميناي دندان را نازک مي‌کند؟
 

جرم به صورت فيزيکي بين لثه و دندان شما فاصله مي‌اندازد و چسبندگي لثه به دندان را از بين مي‌برد بنابراين لثه‌ها شل شده و تحليل مي‌روند. به همين علت است که خيلي اوقات پس از جرم‌گيري تصور مي‌کنيد از بلندي لثه‌هايتان کاسته شده و بين دندان‌ها فاصله افتاده است اما حقيقت اين است که لثه‌هاي شما در اثر وجود جرم، عقب نشسته‌اند و اين فاصله تا به حال توسط جرم پر شده بود و قابل رويت نبود. وقتي جر‌م‌ها را بر مي‌داريد، تازه متوجه مي‌شويد که لثه‌هاي شما بر اثر وجود جرم تا چه‌اندازه تحليل رفته‌اند. جرم به عنوان کانوني براي رشد و فعاليت ميکروب‌هاي بيماري‌زا براي لثه شماست که محصولات سمي ‌اين ميکروب‌ها لثه‌ها را بيمار مي‌کند. يک لثه سالم صورتي رنگ و براق بوده و محکم به سطح دندان چسبيده است اما ‌ترشحات و مواد‌زايد ناشي از فعاليت اين ميکروب‌ها، موجب التهاب و عفونت لثه مي‌شود و به همين دليل است که لثه در مجاور جر‌م‌ها، قرمز، شل و اسفنجي است. شاهکارهاي جرم به همين جا ختم نمي‌شود. به دنبال التهاب لثه، استخوان اطراف دندان نيز تحليل رفته و دندان با از دست دادن بافت‌هاي نگه دارنده خود به مرور زمان لق خواهد شد. جالب است بدانيد نتايج مطالعات جديد نشان داده‌اند، بيماري‌هاي لثه باعث تشديد بيماري‌هاي ساير اعضاي بدن مي‌شوند. سموم باکتري‌هاي موجود در جرم با انتشار در رگ‌هاي خوني لثه وارد سيستم گردش خون مي‌شود و مي‌تواند موجب بالا رفتن قند خون در افراد ديابتيک، تشديد بيماري‌هاي قلب و عروق و حتي ‌زايمان زودرس شود.
فواصل جرم‌گيري براي افراد مختلف، متفاوت است. اگر بهداشت دهاني شما مناسب باشد، بيماري‌هاي لثه نداشته باشيد و ميزان مواد معدني بزاقتان کم باشد، احتمالاً در فواصل زماني بيشتري نياز به جرم‌گيري خواهيد داشت. هر 6 ماه به دندانپزشک مراجعه کنيد تا نياز شما به جرم‌گيري را با توجه به شرايط تان پيش بيني کند.

8 چند وقت به چند وقت بايد جرم‌گيري کنم؟
 

ميناي دندان با داشتن بيش از 96 درصد مواد معدني يکي از سخت‌ترين مواد موجود در جهان است که تنها الماس آن را ‌تراش مي‌دهد. ابزارهاي جرم‌گيري از آلياژهايي ساخته شده‌اند که به سختي الماس نيست و نمي‌توانند ميناي دندان را برداشته و به آن آسيب برسانند. در عين حال هنگام جرم‌گيري نوک وسيله فقط با جر‌م‌ها در تماس است و با رعايت اصول صحيح جرم‌گيري، هيچ خطري دندان و ميناي آن را تهديد نمي‌کند.

 

منبع:www.salamat.com